St. Petersburg --> Moscow --> Astana --> Shymkent

Hallo allemaal! Na een hele grote afstand te hebben afgelegd (St. Petersburg naar Shymkent is verder dan een retourtje Utrecht – Istanbul) is het weer eens tijd voor een blog. Ik heb weer van alles meegemaakt en allerlei mensen ontmoet, maar ik zal het toch proberen kort te houden.

In St. Petersburg heb ik veel tijd doorgebracht met een groep mensen die een Trans-Siberische reis gingen maken. Ze hadden via een of andere reisorganisatie geboekt, dus ze kenden elkaar totaal nog niet. Ik kon dus vrolijk meedoen met hun kennismakingsrondje en we zijn nog gezellig de stad in geweest voor een Russisch biertje. Het was grappig om te zien dat ze al na een paar dagen in de stad (zij werden rondgeleid door een gids) een hechte groep begonnen te vormen. Ik wenste ze veel succes met hun reis door Siberie, waar het nu -35 is. Ik vond de -20 van St. Petersburg, Moskou en Astana eigenlijk wel koud genoeg.

Een nachttrein verder kwam ik aan in Moskou. Omdat ik daar al eerder was geweest had ik er maar een nachtje gepland. Ik bleef weer slapen in het Comrade Hostel waar ik al eerder was geweest. Helaas kwam ik ’s ochtends vroeg aan en werd me nog geen bed aangeboden. Zeer moe na een nacht met maar een paar uurtjes slaap zag ik de zon opkomen vanuit het raam van het hostel en ik maakte een extra sterke espresso om mezelf maar eens wakker te schudden.

Mijn eerste dag in Moskou deed ik eigenlijk precies dezelfde dingen als de laatste keer dat ik er was. Ik maakte hetzelfde rondje over het Rode Plein, ging naar dezelfde kerken, at zelfs in hetzelfde restaurant. Hoewel ik Moskou niet echt een leuke stad vind beviel het me erg goed om weer even ergens te zijn waar ik het herkende, al was het maar een klein beetje. Mijn tweede dag in Moskou deed ik wel iets nieuws; ik ging naar Kolomenskoye, vroeger een koninklijk landgoed en nu een prachtig park in een buitenwijk van Moskou met twee hele mooie kerken en vooral heel veel sneeuw. Vanuit het park kon je ook naar de rivier lopen om de eendjes te voeren. Al met al was het een lekker ontspannen middagje, al was het wel koud; toen ik aan het eind van mijn wandeling mijn flesje water pakte, zaten er ijsklontjes in.

Die avond pakte ik de trein die mij in 60 uur tijd naar Astana zou brengen. Van tevoren hoopte ik heel erg dat er iemand in de trein Engels zou spreken, of misschien zelfs een beetje Chinees. Die hoop was vergeefs. In mijn stukje van de trein met 6 mensen zaten ik, drie Kazachstanen en twee Russen. Vooral de Kazachstanen waren heel aardig. Toen we een aantal uren bij de grens doorbrachten was ik uiteraard het aandachtspunt van alle douanemensen, omdat ik als enige een paspoort had wat ze nauwelijks te zien krijgen. Er werd me ook van alles gevraagd, maar ze spraken geen Engels en toen duidelijk werd dat ze geen antwoord zouden krijgen werd er maar gewoon een stempel gezet. Mijn Kazachstaanse treinbuddies maakten wegwerpgebaren richting het douanepersoneel, in de trant van ‘negeer al deze onzin maar.’ Dat was ongeveer het dichst dat we kwamen tot een gesprek. Toch heb ik me prima vermaakt. Ik ben ‘2666’ van Roberto Bolano aan het lezen; een geweldig boek van ongeveer 900 pagina’s, dus daar was ik een groot deel van de reis zoet mee. Verder is het altijd prima slapen in de trein, dus was het eigenlijk binnen no time dat ik naar buiten keek en de eindeloze Kazachstaanse steppe voor mij zag.

In Moskou had ik vlak voordat ik de trein in ging een e-mail gekregen van Sheffield University waarin stond dat ik door ben naar de volgende ronde van het aanmeldingsproces en dat ik twee artikeltjes over mijn woonomgeving moet schrijven; een over een milieukwestie en een over eten. Ik had al snel teruggemaild met de vraag of het OK zou zijn als ik over Kazachstan zou schrijven, aangezien ik niet thuis was. Dit was uiteraard prima en mijn eerste dagen in Astana was ik vooral bezig om een van de twee artikeltjes alvast af te maken.

Ik ging couchsurfen bij Johanna, een heel aardig meisje dat werkt voor de Duitse ambassade in Astana. Er zijn in Astana geen hostels en hotels zijn vreselijk duur, dus dit was voor mij de goedkoopste optie om te verblijven in Astana en het was ook nog erg gezellig. Via de expat-connecties van Johanna ontmoette ik Emilia, die werkt voor het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties in Astana. Ik lunchte met haar en twee collega’s, en ze vertelden me van alles over allerlei milieukwesties die spelen in Kazachstan. Uiteindelijk besloot ik te schrijven over de Saiga antilope. Het aantal Saiga is eind jaren 90 met 90% afgenomen door grootschalige jacht, omdat in China veel geld wordt geboden voor de horens die in de Chinese geneeskunde worden gebruikt. Uiteindelijk verpakte ik het hele verhaal in een artikeltje dat helaas slechts 300 woorden mocht zijn en zo was een van de twee in ieder geval alvast gedaan.

Astana is een rare stad. Er is een ‘oud’ centrum, hoewel oud in dit geval relatief moet worden opgevat. Dit oude centrum is namelijk ergens in het Soviet-tijdperk gebouwd en stamt dus veelal uit de jaren ’60 en ’70. Sinds Astana in 1997 de hoofdstad van Kazachstan is geworden wordt aan de andere kant van de rivier een nieuw centrum gebouwd. Hier woont Johanna en iedereen die iets te betekenen heeft in Astana. Wat me het eerst opviel in Astana was dat je overal ontzettend ver kan kijken; het nieuwe centrum is ontzettend breed opgezet en je kan over het algemeen ongestoord naar de horizon kijken. Ook raar is dat dit ‘centrum’ eigenlijk ook de rand van de stad is. Naast een van de grootste winkelcentra begint de steppe en vanuit elk hoog gebouw in de stad kan je de omliggende vlakte zien.

Grappig aan Kazachstan – en met name Astana – is de verhalen en de cultstatus van president Nazerbayev. Hij is al aan de macht sinds 1991, toen Kazachstan onafhankelijk werd. Hij is degene die de olie uit de Kazachstaanse bodem heeft getrokken en met de opbrengst Astana uit de grond heeft gestampt. En aan hem zijn veel monumenten en musea gewijd. Zo is er bovenin de Bayterek toren, het symbool van Astana, een handafdruk van de president, gericht naar het presidentiele paleis. Als bezoeker is het de bedoeling dat je jouw hand in die van de president legt en vol patriottisme naar het paleis staart. In het Presidentiele Cultuurcentrum (een museum) is de belangrijkste expositie een aantal cadeaus van staatshoofden aan president Nazerbayev, omringd door foto’s van hem met kleine kindjes of met wapperende Kazachstaanse vlaggen in de achtergrond. Over een maand zijn er verkiezingen waarvan de uitslag al min of meer vast staat.

Na Johanna een grote zak meegebrachte drop te geven als dank voor mijn verblijf sloot ik mezelf weer 24 uur op in een trein naar Shymkent. Hier ben ik ook weer aan het couchsurfen bij een stel uit Canada en Wallonie. In deze stad is bepaald niet zo veel te doen of te zien als in Astana. Sterker nog, ondanks het feit dat er zo’n 700.000 mensen in de stad wonen is er eigenlijk bar weinig te doen. Het hoogtepunt zijn de drukke markten waar je zo’n beetje alles wat je maar kan bedenken kan kopen. Verder is voor mij het belangrijkste dat het hier tropisch warm is: een paar graden boven nul! De sneeuw is hier snel aan het smelten en je kan zelfs met je jas aan lekker in het zonnetje in een park zitten zonder geheel te bevriezen. Ik ben hier dus vooral aan het relaxen, biertjes aan het drinken met mijn hosts, en ik ga mijn tweede artikel waarschijnlijk schrijven over de lokale bazaar. Overmorgen vertrek ik naar Almaty, de grootste stad van Kazachstan. Dat is mijn laatste stop in dit land voordat ik naar China vertrek. Groetjes uit zonnig Shymkent!